RE(f/v)erence
…als een zonnige harmonie die haar stralen overal verspreidt waarna deze telkens opnieuw naar de kern terugkeren. Zo omschrijft de Finse componiste Kaija Saariaho (1952-2023) haar werk ‘Solar’. Rond dit glanzende werk scheppen drie vrouwelijke makers, uit evenveel verschillende generaties, klinkende reflecties als reverence.
Het nieuwe stuk ‘Threnody’ van Annelies Van Parys (°1975) in opdracht I SOLISTI, SPECTRA en Muziekcentrum De Bijloke ging in première in mei laatstleden in Gent. Threnody is een klaagzang waarvoor Van Parys zich liet inspireren door het chanson ‘Nymphes des Bois’, de beroemde ‘Déploration sur la mort d’Ockeghem’ van Josquin Desprez. Ook Van Parys' werk is een hulde aan een inspirerend collega componist. De frase “Vous avez perdu votre bon père” uit Josquins lamento kreeg voor haar tijdens het componeerproces door een persoonlijk verlies een wel erg bijzondere bijkomende betekenislaag.
Ook in ‘The White Lotus’ van Saskia Venegas (°1983) spelen het lamento en de hulde aan de meester een cruciale rol. Vanuit duistere diepten begint de componiste een sonische pad dat trapsgewijs opklimt en transformeert naar kleurrijke etherisch golvende melodieën. De reis eindigt in een vredige meditatieve staat, als betoverend in memoriam aan haar gids Wim Henderickx.
‘Mijn favoriete bezigheid was wandelen in het bos na de regen als de bladeren van de bomen nog nat waren. Die weerkaatsten het vogelgezang anders, als was het bos een grote echokamer.’ Deze woorden van Saariaho inspireerden Ellen Jacobs (°1996). In haar hulde vormen referenties aan het spatiale denken van de betreurde componiste het uitgangspunt.
Op Transit in Leuven en November Music Den Bosch 2024 zien de nieuwe werken van Saskia Venegas en Ellen Jacobs het levenslicht. Stralen op terugweg naar de kern, veranderd door tijd en ruimte…
Filip Rathé
-
A. Van Parys, Threnody (wereldcreatie)
E. Jacobs, wereldcreatie
S. Venegas, White Lotus (wereldcreatie)
K. Saariaho, Solar
-
Ensemble: I SOLISTI en SPECTRA
Dirigent: Filip Rathé
Productie: I SOLISTI, SPECTRA
Creatie opdracht Annelies Van Parys: Muziekcentrum De Bijloke, I SOLISTI en SPECTRA
Creatie opdracht Ellen Jacobs: TRANSIT
Creatie opdracht Saskia Venegas: November Music